Bedreigingen zijn voor politici, woordvoerders, raadsleden, ambtenaren en vele andere beroepsgroepen aan de orde van de dag. In 2020 is bijvoorbeeld het aantal online bedreigingen richting agenten verdubbeld ten opzichte van 2019. En ook in andere beroepsgroepen zijn de cijfers alarmerend. De bedreigingen variëren van een scheldpartij tot serieuze (doods)bedreigingen. En dat doet wat met je! Reageren op (online) bedreiging, chantage en grove intimidatie lijkt voor mensen met een publieke taak steeds vaker tot hun wekelijkse routine te behoren. In deze blog delen we vier verschillende manieren waarmee mensen kunnen reageren op bedreigingen en wat deze reacties inhouden.
Een baksteen door de ruit, een kogelbrief tussen de post of doodsbedreigingen via social media. Stuk voor stuk vormen van bedreiging en intimidatie waar publieke personen steeds vaker mee te maken krijgen. Simpelweg omdat iemand het niet eens is met het (steeds transparanter wordende) beleid, vanwege het in functie optreden an sich of omdat men verslag probeert te doen van een gebeurtenis of anderszins.
Reageren op (online) bedreiging
Het is belangrijk om je te realiseren dat de manieren waarop mensen reageren op bedreiging en intimidatie verschillen. Omgaan met intimidatie, manipulatie en/of bedreiging vergt mentale weerbaarheid. Als je weet hoe je presteert onder druk, is dat de eerste stap in de richting van effectief handelen.
Vier verschillende manieren waarop mensen met (online) bedreigingen omgaan zijn:
- De emotionele aanpak
- De relativerende aanpak
- De kwetsbare aanpak
- De rationele aanpak
Hieronder doorlopen we deze typeringen globaal en benoemen we enkele belangrijke aandachtspunten.
1. De emotionele aanpak
Reageer je emotioneel en strijdlustig op (online) bedreigingen, dan ga je vaak meteen op zoek naar mogelijkheden om de situatie te controleren en indien mogelijk te veranderen. Je bent niet bang om de confrontatie met de dader (op social media) aan te gaan, maar kan soms emotioneel reageren. Je ervaart emoties als boosheid, opwinding, machteloosheid, frustratie en je vindt het lastig om de grens tussen werk en privé te trekken. Mensen die emotioneel en strijdlustig reageren zien hun werk vaak als hun roeping en het is voor hen daarom lastig om te zien dat er mensen zijn die hen daarom bedreigen.
Je wilt graag iets bijdragen aan de samenleving en in contact blijven met mensen. Daarnaast ben je soms bang dat het beeld dat mensen van de overheid of het openbaar bestuur hebben sterk wordt gekleurd door de hoeveelheid bedreigingen aan het adres van politici en bestuurders. Daarom onderneem je zelf vaak praktische acties om de emoties tot bedaren te brengen en de situatie te controleren.
2. De relativerende aanpak
Iemand met een relativerende aanpak op een bedreiging probeert zich in eerste instantie neer te leggen bij wat er is gebeurd. Dingen als: “Het hoort tegenwoordig nou eenmaal bij een publieke functie”, kunnen gemakkelijk uit jouw mond komen als je een relativerende aanpak hebt. Je zet dingen eerst op een rij voordat je er een oordeel over velt en het kan zelfs overkomen alsof je de hele gebeurtenis ontkent. Dat kan ook komen omdat mensen die een relativerende aanpak hebben, graag de touwtjes in handen houden. Door toe te geven dat je eigenlijk geen controle hebt, kan het voelen alsof je heel kwetsbaar bent.
Sommige mensen die een relativerende aanpak hebben geloven dat de beste remedie is om zich op het werk te storten. De vervelende situatie lost zich dan vanzelf wel op. Dat wil overigens niet zeggen dat er niet naar een oplossing wordt gezocht, maar wel op het eigen tempo én zonder al te veel hulp van buitenaf.
3. De kwetsbare aanpak
Als je bedreigd wordt, heb je zelf weinig controle over de situatie en dat maakt kwetsbaar. Voor mensen met een kwetsbare aanpak overheerst het gevoel van onzekerheid en kwetsbaarheid. Als de kwetsbare aanpak jouw reactie op een bedreiging is, bespreek je de situatie graag met anderen. Het is voor jou absoluut geen gezichtsverlies om goed na te denken over een besluit. Steun van vrienden, familie en collega’s is daarbij voor jou juist heel belangrijk. Toch kan reputatieschade wel een rol spelen en als je verwacht dat dit het geval is, kan het moeilijker zijn om de bedreiging te delen. Zeker als het gezin ook betrokken is.
4. De rationele aanpak
Ben je iemand die rationeel op bedreigingen reageert, dan handel je juist niet vanuit je emoties. Je zoekt een balans tussen wat er is gebeurd en jouw emoties daarbij. Dat resulteert vaak in nogal afstandelijke en rationele gesprekken over de bedreiging. Helemaal niet vertellen dat je een bedreiging hebt ontvangen is trouwens geen mogelijkheid voor jou. Zeker niet als de bedreiging ook een rol gaat spelen in jouw privéleven. De grens tussen werk en privé is voor mensen met een rationele aanpak hard; wat er op de werkvloer gebeurt kan rationeel besproken worden, maar zodra het gezin betrokken raakt, wordt er een duidelijke grens overschreden.
Als de rationele aanpak jouw reactie op een bedreiging is, dan neem je graag de tijd om alles op een rijtje te zetten en probeer je je eigen emoties daarbij niet de overhand te laten nemen.
Welke aanpak jouw ‘automatische’ reactie is bij een bedreiging is ontzettend nuttig om te weten. Als je snapt hoe jouw automatische reactie in elkaar steekt, kan het enorm helpen om op een andere manier naar de situatie te kijken.
Bedreigingen, intimidatie en doxing
Idealiter zou er natuurlijk niemand (online) bedreigd worden, maar dat is vandaag de dag een utopie. De verdere digitalisering van de samenleving lijkt bepaalde mensen er ook toe te brengen om op internet mensen te intimideren. Zaak is dan dat je weet hoe je je hoofd ‘cool’ houdt, je je mentaal weerbaar opstelt en zo goed mogelijk kan handelen. Uiteraard zonder de situatie te laten escaleren.
Maar hoe doe je dat dan, reageren op (online) bedreiging? Hoe ga je op een zo goed mogelijke manier om met bedreigingen en intimidaties? Hoe hanteer je de mentale druk? Zeker als anderen die je dierbaar zijn erbij betrokken worden of als online en openbaar gevraagd wordt om je privégegevens. Dit laatste noemt men overigens doxing. Bij doxing zet iemand een foto van bijvoorbeeld een agent op Instagram met de vraag: “Wie is dit?” en zet een geldbedrag op het verkrijgen van deze informatie.
In de training Omgaan met bedreigingen van React Advies & Training krijg je handvatten om je mentale weerbaarheid te vergroten, effectief te handelen, jezelf te controleren en te focussen op een zo goed mogelijke manier te reageren en omgaan met bedreiging en intimidatie. Uitsluitend begeleid door topspecialisten en ervaringsdeskundigen op dit vakgebied. Lees alles over deze training en/of coaching op onze trainingspagina of neem contact met ons op voor meer informatie.
Lees meer over onze directeur in het nieuws over bedreiging en intimidatie van bewindslieden (RTL nieuws, juli 2022): klik hier
