In de afgelopen 12 maanden heeft een ruime meerderheid van de zorgverleners in de Nederlandse gezondheidszorg te maken gehad met agressie of ongewenst gedrag op de werkvloer. Dit blijkt uit een onderzoek in opdracht van PGGM&Co en het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Het doel van dit onderzoek was om in kaart te brengen in welke mate agressie en ongewenst gedrag op het werk voorkomt, hoe medewerkers hiermee omgaan en wat hun wensen en behoeften zijn voor ondersteuning op dit gebied. Wat zijn de gevolgen van een geweldsincident?
De cijfers zijn zorgwekkend:
– 74% van de respondenten geeft aan met ongewenst gedrag te maken hebben gehad door patiënten of cliënten;
– 44% met ongewenst gedrag door familie of bezoekers (extern geweld). Ook intern geweld komt voor, dit is ongewenst of agressief gedrag door collega’s of leidinggevenden;
– 26% van de respondenten geeft aan hiermee te maken hebben gehad in het afgelopen jaar.
Verbale agressie komt het meest voor. De meeste zorgverleners weten waar ze ongewenst of agressief gedrag kunnen melden, maar gemiddeld wordt in 41% van de gevallen van extern geweld geen melding gemaakt. Bij interne agressie of ongewenst gedrag doet 58% geen melding. Slechts 4% doet aangifte van extern geweld, bij intern geweld is dat percentage nog lager. Vier procent van de respondenten wil de sector verlaten als gevolg van agressie. Een groot deel van de respondenten uit het onderzoek heeft de ervaring dat externe agressie is toegenomen.
‘Zero tolerance’ voor agressie, geweld en intimidatie in de zorg
De beroepsgroep van physician assistants (PA) geeft ook aan te maken te hebben met geweld en ongewenst gedrag. Een PA uit een ziekenhuis laat ons weten dat recent een ernstig voorval was waarbij een patiënt hem aanviel in de spreekkamer. Anderhalf jaar later kampt hij nog steeds met slaapproblemen, pijn, angsten en emoties. Pas na dit voorval is er een agressieprotocol gemaakt en kwam er in de praktijk aandacht voor het onderwerp. Uit het onderzoek komt naar voren dat zorgverleners behoefte hebben aan extra training op gebied van gesprekstechnieken om goed om te gaan met agressie. Vaak brengen zorgverleners slecht nieuws. De kans op frustratie, hoge emoties en soms agressief gedrag is dan aanzienlijk.
Taak voor zorginstellingen
De gevolgen van een geweldsincident in de zorg worden gigantisch onderschat. De resultaten uit diverse onderzoeken laten dat duidelijk zien. De meeste zorgmedewerkers waren van slag en een aanzienlijk deel krijgt mentale klachten. Bij ongewenst of agressief gedrag door collega’s of leidinggevenden gaat het om pesten, verbale agressie, seksuele intimidatie of discriminatie. Hoewel 90% aangeeft dat ze weten waar ongewenst of agressief gemeld kan worden, blijkt slechts 42% dat daadwerkelijk te doen. Intern geweld heeft grote gevolgen. Onderzoek wijst uit dat 52% zegt ‘ik was van slag’, 24% krijgt mentale klachten en 4% meldt zich langer dan zes weken ziek. Mensen durven er vaak niet over te praten en schamen zich. 15% is van baan gewisseld of wil van baan wisselen binnen de zorg en 8% van de mensen wie het overkomt verlaat de zorg. De gevolgen voor de mensen zelf, maar ook voor collega’s die weer een collega zien vertrekken, zijn enorm.
React Advies& Training biedt naast agressie- en weerbaarheidstraining, coaching en advies ook opleidingen voor Bedrijfsopvangteams (BOT) of Team Collegiale Ondersteuning (TCO).
